Mobilizacja pospolitego ruszenia była powszechnym sposobem prowadzenia wojny w średniowiecznej Europie i innych rejonach świata przed wprowadzeniem armii zawodowych – zaciężnych lub z poboru. Z czasem zanikło, chociaż najdłużej utrzymało się w nowożytnej Polsce, traktowane nad Wisłą jako ostatnia deska ratunku, kiedy władza nie była w stanie zapewnić odpowiedniej liczby wojsk zawodowych. Dzisiaj odrodziło się w Polsce – do walki z koronawirusem.
