Ustawa uchwalona przez Sejm 27 września 2013 r., a podpisana 17 października 2013 r. przez prezydenta oznacza odejście od bardzo surowej polityki karania nietrzeźwych rowerzystów. Dotychczasowe przepisy powodowały, że Polska od lat jest na czele państw z największą liczbą osób skazanych na więzienie za jazdę rowerem po pijanemu. Tylko w 2011 roku wyroki skazujące usłyszało 51 tys. osób. Oznacza to, że statystycznie w Polsce dziennie zatrzymywanych i kierowanych do sądu było ok. 140 osób. W ubiegłym roku za kratki trafiło 4574 osoby, ale kolejka oczekujących na celę jest długa. Natomiast za prowadzenie aut pod wpływem alkoholu skazano i osadzono 5650 osób.

Co więcej obowiązujące od 2000 r. i rozszerzone jeszcze w 2010 roku surowe przepisy dla pijanych rowerzystów okazały się całkowicie nieskuteczne. Liczba jeżdżących po drogach i dróżkach rowerzystów pod większym lub mniejszym wpływem alkoholu zamiast maleć rosła o czym dobitnie świadczy liczba przebywających w więzieniach cyklistów. W 2008 r. (wg stanu na 31 grudnia) w zakładach karnych przebywało 10 928 osób skazanych z art. 178a § 2 kk. W 2009 r. było ich już 13 237, w 2010 r. – 12 966 osób, a w 2011 r. – 12 794 osoby.

Polskie więzienia są przepełnione, na wykonanie kary czekają złodzieje i sprawcy rozbojów, czy warto więc zapełniać cele drobnymi pijaczkami, którzy po kilku piwach wracali ze sklepu do domu? Tym bardziej, że utrzymanie jednego osadzonego kosztuje nas podatników ponad 2 tys. zł miesięcznie! Wreszcie zauważono, że czas zmienić prawo.

Potencjalni amatorzy jazdy rowerem pod wpływem alkoholu muszą jednak wiedzieć, że zmiana przepisów nie oznacza ich bezkarności!

Będzie to co prawda teraz wykroczenie, ale i za nie grozi dotkliwa kara. Cykliście, który będzie miał od 0,2 do 0,5 promila grozi grzywna lub do 14 dni aresztu. Kto przekroczy 0,5 promila, na podstawie art.87 §1a Kodeksu wykroczeń otrzyma karę aresztu od 5 do 30 dni albo zapłaci grzywnę od 50 do 5000 zł. O karze będzie nadal decydował sąd, co w praktyce oznacza zapewne, że im rowerzysta będzie bardziej pijany, tym kara będzie bardziej dolegliwa. Nietrzeźwemu cykliście nie będzie już można zabrać prawa jazdy, za to jednak sąd będzie mógł orzekać o zakazach prowadzenia pojazdów innych niż mechaniczne (rower, ale też np. koparka) na okres od pół roku do 3 lat.

Należy jednak podkreślić, że ten kto złamie taki sądowy zakaz jazdy rowerem, nawet jeśli będzie trzeźwy, to popełni przestępstwo z art. 244 kk, zagrożone karą pozbawienia wolności do lat 3. Ponadto, jeśli pijany rowerzysta spowoduje wypadek drogowy w którym ucierpi inna osoba, to dalej popełni przestępstwo określone w art. 177 § 1 kk lub art. 177 § 2 kk w zw. z art. 178 kk i też może jak dawniej trafić do więzienia.

Dobrą wiadomością jest to, że sprawa pijanego rowerzysty może w ogóle nie trafić do sądu. Jeśli policjant uzna, że w konkretnym przypadku zdecydowanie nie jest potrzebne orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów, może podpitego cyklistę ukarać mandatem od 50 do 500 zł. W sytuacji gdy ten sam czyn wypełni znamiona również innego wykroczenia, mandat może wynieść nawet do 1000 zł.

Będzie też częściowa abolicja.

Nietrzeźwym rowerzystom skazanym (z art. 178a § 2 kk) prawomocnym wyrokiem przed zmianą przepisów wyrok pozostaje w mocy. Nie będzie jednak można wykonać wymierzonej kary pozbawienia wolności i zostanie ona zamieniona na areszt, maksimum do 30 dni. Nie zmienią się za to okresy obowiązywania dotąd orzeczonych zakazów prowadzenia pojazdów. Na wcześniejszy zwrot np. prawa jazdy nie ma co liczyć.

Jeżeli natomiast przestępstwo z przytaczanego artykułu zostało popełnione, ale przed zmianą przepisów nie zapadł prawomocny wyrok skazujący, to po wejściu w życie nowelizacji sąd zakwalifikuje czyn jako wykroczenie i ukarze nietrzeźwego rowerzystę na podstawie nowych przepisów, czyli z art. 87 § 1a Kodeksu wykroczeń.

Zmiany wejdą w życie w listopadzie, dokładnie po upływie 14 dni od publikacji w Dzienniku Ustaw.

Ryszard Nowosadzki

Tweet